Ρήξη Μηνίσκου

Η ρήξη μηνίσκου είναι από τις συχνότερες αιτίες πόνου στα γόνατα. Η άρθρωση του γόνατος αποτελείται από το περιφερικό άκρο του μηριαίου οστού, το κεντρικό άκρο της κνήμης και την επιγονατίδα. Κάθε γόνατο έχει 2 μηνίσκους τον έσω μηνίσκο στην εσωτερική πλευρά του γόνατος και τον έξω μηνίσκο στην εξωτερική πλευρά του γόνατος.

Οι μηνίσκοι είναι ελαστικοί ινοχόνδρινοι σχηματισμοί που αποτελούνται από νερό και κολλαγόνο.Έχουν σχήμα μισοφέγγαρου και λειτουργούν ως «αμορτισέρ» απορροφώντας τους κραδασμούς κατά την κίνηση του γόνατος και κατανέμοντας το βάρος ομοιόμορφα σε όλη την άρθρωση. Οι μηνίσκοι συμβάλλουν επίσης στην σταθερότητα και τη λίπανση του γόνατος.

Με ποιο τρόπο επέρχεται η ρήξη του μηνίσκου;

Η ρήξη του μηνίσκου είναι συνήθως τραυματικής αιτιολογίας. Η βία που χρειάζεται για να επέλθει η ρήξη εξαρτάται από το μέγεθος του τραυματισμού και από την ήδη προϋπάρχουσα εκφύλιση του μηνίσκου. Συμβαίνει συνήθως σε νέους ασθενείς κατά τη διάρκεια μιας αθλητικής δραστηριότητας, αλλά μπορεί να συμβεί και σε οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα όταν δρουν στροφικά και συμπιεστικά φορτία τα οποία υπερβαίνουν την αντοχή του μηνίσκου. Ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας με ήδη προϋπάρχουσες εκφυλιστικές αλλοιώσεις είναι επίσης, ευάλωτοι και είναι πιθανόν να υποστούν ρήξη μηνίσκου ακόμα και κατά τη διάρκεια μιας καθημερινής κίνησης.

Συμπτώματα ρήξης μηνίσκου

Την ώρα του τραυματισμού, ο ασθενής μπορεί να νιώσει ή και να ακούσει έναν θόρυβο σαν κάτι να έσπασε. Κάποιες φορές είναι δυνατόν να συνεχίσει ο ασθενής τη δραστηριότητά του αλλά προοδευτικά μπορεί να πρηστεί το γόνατο και να γίνει δύσκαμπτο.

Τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι:

• Πόνος στην έσω ή έξω πλευρά του γόνατος (αντίστοιχα με το μηνίσκο που έχει σπάσει) που επιδεινώνεται με το γόνατο λυγισμένο (όπως στο βαθύ κάθισμα ή τις σκάλες)
• Οίδημα και δυσκαμψία
• Μάγκωμα ή εμπλοκή του γόνατος όταν υπάρχει τεμάχιο που έχει παρεκτοπισθεί
• Αίσθημα αστάθειας

Διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται από το ιστορικό και την κλινική εξέταση με ειδικές τεχνικές. Η μαγνητική τομογραφία χρησιμεύει για επιβεβαίωση της διάγνωσης, για τον αποκλεισμό άλλων βλαβών και το σχεδιασμό της θεραπείας.

Θεραπεία

Στην περίπτωση που τα συμπτώματα είναι ήπια, ακολουθείται συντηρητική θεραπεία, η οποία περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή και φυσικοθεραπεία για την πρόληψη της δυσκαμψίας, την μείωση του οιδήματος και αποφυγή της μυϊκής ατροφίας. Ο ασθενής πρέπει να ακολουθήσει ειδικό πρόγραμμα ενδυνάμωσης των μυών που συμβάλλουν στην σταθερότητα της άρθρωσης.

Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει:

• Ηλεκτροθεραπεία
• Υπέρηχο
• Παγοθεραπεία
• Manual therapy
• Βελονισμό
• Διαμαγνητική αντλία
• BFR
• Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας και ισορροπίας

Η άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος, μπορεί να μειώσει σημαντικά τις πιθανότητες για χειρουργική αντιμετώπιση, εκτός και αν η έκταση του τραυματισμού είναι μεγάλη. Στην περίπτωση που η συντηρητική θεραπεία αποτύχει, ο ασθενής πρέπει να καταφύγει στην αρθροσκοπική αντιμετώπιση.

Ρήξη Αχίλλειου Τένοντα

Τι ακριβώς είναι η μερική ρήξη του Αχίλλειου τένοντα;

Η ομάδα μυών στο πίσω μέρος του κατώτερου τμήματος του ποδιού μας ονομάζεται γάμπα. Η γάμπα αποτελείται από δύο κύριους μυς, ένας από τους οποίους εκφύεται πάνω από την άρθρωση του γόνατος (γαστροκνήμιος) και ο άλλος κάτω από το γόνατο (υποκνημίδιος). Και οι δύο αυτοί μυς καταφύονται στο οστό της φτέρνας μέσα από τον αχίλλειο τένοντα.

Όταν οι μυες της γάμπας συσπώνται, ασκείται δύναμη και στον Αχίλλειο τένοντα. Όταν η σύσπαση είναι έντονη εξαιτίας πολλαπλής επανάληψης ή έντονης προσπάθειας, μπορεί να προκληθεί ρήξη του Αχίλλειου τένοντα.

Οι ρήξεις στον αχίλλειο ποικίλουν από μικρή, μερική ρήξη, στην οποία υπάρχει ελάχιστος πόνος και ελάχιστη δυσκολία στην κίνηση, μέχρι ολική ρήξη, η οποία μπορεί να απαιτεί χειρουργική αποκατάσταση.

Αίτια

Οι θλάσεις στον αχίλλειο συνήθως συμβαίνουν όταν ο ασθενής επιχειρήσει να επιταχύνει από στάση ή όταν ορμάει απότομα μπροστά όπως κατά την διάρκεια ενός παιχνιδιού τέννις, ποδοσφαίρου, βόλεϊ κ.τλ.

Συμπτώματα

Οι ασθενείς με μερική ρήξη νοιώθουν συνήθως πόνο κατά την διάρκεια δραστηριοτήτων όπως περπάτημα (ιδιαίτερα σε ανηφόρες), ανεβοκατέβασμα σκάλας, τρέξιμο και άλμα. Είναι επίσης συνηθισμένο να νοιώθουν πόνο κατά την ξεκούραση μετά από τέτοιες δραστηριότητες, ιδιαίτερα όταν ξυπνάνε το πρωί. Μπορεί να παρουσιασθεί πρήξιμο ή ευαισθησία στο άγγιγμα.

Διάγνωση

Η διάγνωση συνήθως γίνεται κατά την κλινική εξέταση και επιβεβαιώνεται με μαγνητική τομογραφία ή υπερηχογράφημα.

Θεραπευτική αγωγή

Οι περισσότεροι ασθενείς με ρήξη αχίλλειου τένοντα θεραπεύονται με ένα πρόγραμμα φυσικοθεραπείας. Το ποσοστό επιτυχίας αυτού του προγράμματος εξαρτάται από την συμμόρφωση του ασθενή με το πρόγραμμα. Ένα από τα κύρια κλειδιά του προγράμματος είναι να διακόψει ο ασθενής οποιαδήποτε δραστηριότητα αυξάνει τον πόνο, μέχρι να υποχωρήσουν τελείως τα συμπτώματα. Αυτό επιτρέπει στο σώμα να αρχίσει την διαδικασία ίασης, αφού δεν θα υπάρχει περαιτέρω βλάβη στους ιστούς. Από την στιγμή που επιτευχθεί αυτό, ενδείκνυται μια σταδιακή επιστροφή σε αυτές τις δραστηριότητες, αρκεί βέβαια να μην υπάρχει αύξηση των συμπτωμάτων.

Στην αρχική φάση η φλεγμονή μπορεί να υποχωρήσει με αντιφλεγμονώδη και τακτικά επιθέματα πάγου. Για να διασφαλισθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα είναι πολύ σημαντικό ένα πρόγραμμα αποκατάστασης της ευλυγισίας και ενδυνάμωσης, κάτω από την επίβλεψη ενός φυσιοθεραπευτή.

Παράγοντες που Συμβάλλουν στη Ρήξη Αχίλλειου Τένοντα

Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που μπορεί να προδιαθέσουν για ρήξη του αχίλλειου τένοντα. Αυτοί χρειάζεται να εκτιμηθούν και να διορθωθούν με την καθοδήγηση του φυσιοθεραπευτή. Μερικοί από τους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτή την κατάσταση είναι: έλλειψη ευλυγισίας, λάθος τρόπος άσκησης, ανεπαρκής μηχανική υποστήριξη, η στάση του ποδιού, ανεπαρκής προθέρμανση και μυική αδυναμία.

Φυσικοθεραπεία για Μερική Ρήξη Αχίλλειου Τένοντα

Η φυσικοθεραπεία για την ρήξη αχίλλειου τένοντα είναι πολύτιμη για την επίσπευση της ανάρρωσης, εξασφαλίζει ένα πολύ καλό αποτέλεσμα και μειώνει την πιθανότητα ξανατραυματισμού. Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει:

• Τεχνικές μαλακών μορίων (θεραπευτική μάλαξη)
• Ηλεκτροθεραπεία
• Taping
• Ασκήσεις ενδυνάμωσης και βελτίωσης της ελαστικότητας των μυών
• Επανεκπαίδευση
• Αρθρική Κινητοποίηση (manual therapy)

Θλάση Μυών

Θλάση είναι η κάκωση – τραυματισμός των μυών. Οι πιο συχνές θλάσεις είναι οι θλάσεις των μυών των κάτω άκρων, όπως η θλάση των μηριαίων μυών, και η θλάση της γαστροκνημίας (γάμπα). Δεν υπάρχει διαφοροποίηση στα φύλα και στις ηλικίες.

Οι θλάσεις χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:

Θλάσεις πρώτου βαθμού: μικρή ρήξη των μυϊκών στοιχείων.

Θλάσεις δευτέρου βαθμού: μερική ρήξη των μυϊκών στοιχείων, αλλά διατήρηση της συνέχειας του μυός.

Θλάσεις τρίτου βαθμού: πλήρης διατομή του μυός, δηλαδή κόβεται ο μυς.

Αίτια

Οι μύες μπορεί να τραυματιστούν με δύο τρόπους, απ’ ευθείας κτύπημα, ή με υπερβολική διατατική φόρτιση τους. Το αποτέλεσμα είναι ρήξη μυϊκών ινών (που μπορεί να φθάσει και σε πλήρη διατομή του μυός) και η δημιουργία αιματώματος.

Το πιο σύνηθες αίτιο μιας θλάσης είναι ο τοπικός τραυματισμός στη περιοχή των μυών, ή στη μυοτενόντιο περιοχή κοντά στις αρθρώσεις. Άτομα τα οποία ασχολούνται με αθλητικές δραστηριότητες παρουσιάζουν μεγαλύτερη συχνότητα στις θλάσεις. Επίσης, άτομα τα οποία έχουν υποστεί θλάσεις στο παρελθόν έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποστούν ξανά θλάσεις στην ίδια περιοχή.

Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες επιβαρυντικοί για την δημιουργία μυϊκής θλάσης:

• Κακώς προετοιμασμένος μυς λόγω κακής εκγύμνασης ή πλημμελούς προθέρμανσης κατά την άσκηση.
• Αδύναμος μυς λόγω προηγουμένου τραυματισμού και πλημμελούς αποκατάστασης.
• Ο μυς να έχει αναπτύξει ουλώδη ανελαστικό ιστό στο σημείο προηγούμενης θλάσεως.
• Ο μυς να έχει υπερφορτωθεί και έχει φθάσει σε μεγάλο σημείο κόπωσης.
• Σφικτοί μύες ή μύες εκτεθειμένοι σε ψύχος τραυματίζονται ευκολότερα.

Η προφύλαξη κατά την διάρκεια των αθλητικών δραστηριοτήτων και η ενίσχυση των περιοχών που έχουν ιστορικό θλάσεων με ελαστικούς επιδέσμους, μειώνει τις πιθανότητες τραυματισμού των μυών.

Συμπτώματα

Προφανώς, τα συμπτώματα εξαρτώνται από το βαθμό σοβαρότητας του τραυματισμού. Στην περίπτωση της μυϊκής θλάσης, η ρήξη των μυϊκών ινών συνοδεύεται από τη διαρροή αίματος, που συσσωρεύεται στους ιστούς προκαλώντας αιμάτωμα, οι διαστάσεις του οποίου είναι ανάλογες της σοβαρότητας της κάκωσης. Το κύριο σύμπτωμα είναι ο πόνος κατά την ανάπαυση, που επιδεινώνεται με την προσπάθεια κίνησης του ενδιαφερόμενου μυ και συνοδεύεται από λειτουργική ανικανότητα, με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατη η χρήση του προσβεβλημένου μυ.

Οι θλάσεις συμβαίνουν περισσότερο στην περιοχή που συνδέεται ο μυς με τον τένοντα και λιγότερο στην κύρια μάζα του μυός. Κύρια συμπτώματα στις καταστάσεις αυτές είναι ο άμεσος πόνος, η τοπική ευαισθησία στην περιοχή, η ανάπτυξη οιδήματος (πρηξίματος), καθώς και ο περιορισμός της κίνησης στις κοντινές αρθρώσεις. Συχνά μπορεί άμεσα να παρατηρηθεί εκχύμωση (μελάνιασμα) στην περιοχή της θλάσης. Αυτό λέγεται και αιμάτωμα.

Διάγνωση

Η κλινική εξέταση αποτελεί το βασικό διαγνωστικό μέσο στις μυϊκές θλάσεις. Η χρήση του υπερηχογραφήματος και της μαγνητικής τομογραφίας συμπληρώνουν τα τελευταία χρόνια την κλινική εξέταση και βοηθούν κυρίως στον καθορισμό του μεγέθους του τραυματισμού.

Επιπλοκές

Επιπλοκές μετά από μυϊκή θλάση συνήθως συμβαίνουν σε περιπτώσεις ανεπαρκούς ή ελλιπούς θεραπείας. Αφορούν δε τον αυξανόμενο σχηματισμό ουλώδους ιστού στην περιοχή της θλάσης, τη δημιουργία εγκυστωμένου αιματώματος και τη δημιουργία οστικού ιστού (οστεοποιός μυοσίτις) που πολλές φορές οδηγεί στην περιορισμένη λειτουργικότητα του μυός και της άρθρωσης στην οποία επενεργεί. Η χειρουργική θεραπεία είναι συνήθως η μέθοδος επιλογής στις περιπτώσεις αυτές.

Αντιμετώπιση

Η συντηρητική αγωγή είναι καταρχήν η πρώτη προσέγγιση στην αντιμετώπιση των θλάσεων.

Αυτή αποτελείται από:

• Περίδεση του μυός (άνω ή κάτω άκρο) με ελαστικό επίδεσμο
• Χρήση ναρθήκων ανάπαυσης
• Χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων
• Τοποθέτηση πάγου τις δυο πρώτες ημέρες
• Φυσικοθεραπεία για αποκατάσταση, εφόσον είναι απαραίτητο
• Οι θλάσεις δευτέρου και τρίτου βαθμού κατά την εκτίμηση του γιατρού και ανάλογα με άλλες πιθανές βλάβες, χειρουργούνται (συρραφή μυός)

Αμέσως μετά τη θλάση του πρώτου και δευτέρου βαθμού επιβάλλεται ακινητοποίηση του σκέλους σε αντίρροπη θέση, περίδεση και εφαρμογή ψυχρού επιθέματος ή πάγου για περίπου 20 με 25 λεπτά. Η εφαρμογή ψυχρών επιθεμάτων γίνεται αρκετά συχνά κατά το πρώτο 48ωρο για την μείωση του πόνου, του αιματώματος και την κατά το δυνατό μείωση της έκτασης του οιδήματος.

Ο φυσικοθεραπευτής με τα μέσα τα οποία διαθέτει, τα πρώτα 24ωρα προσπαθεί να μειώσει το οίδημα και τον πόνο χρησιμοποιώντας TECAR,ρεύματα TENS, διασταυρούμενα ρεύματα και κρυοθεραπεία. Μετά τα πρώτα 24ωρα, ο στόχος του φυσικοθεραπευτή είναι να αυξήσει την κυκλοφορία του αίματος στο σημείο βλάβης (μέσω TECAR, υπέρηχου, θερμών επιθεμάτων, διαθερμιών και laser) για να επιτύχει τον μέγιστο βαθμό παροχής θρεπτικών στοιχείων για την επούλωση της βλάβης.

Έπειτα επιβάλλεται πρόγραμμα διατατικών ασκήσεων στον τραυματισμένο μυ. Στην συνέχεια της αποκατάστασης ξεκινούν σταδιακά οι ισοτονικές ασκήσεις για επιπλέον ενδυνάμωση.

Ακολουθούν εξειδικευμένες ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας και νευρομυϊκής συναρμογής, δηλαδή ασκήσεις επανεκπαίδευσης τους μυός για ασφαλή επιστροφή στην καθημερινή δραστηριότητα.

ΠΗΓΕΣ
Evans W.J., & Cannon J.G., (1991). The metabolic effects of exercise in muscle damage, Exercise Sport Sc. Rev, (19): 99 – 125.

Παγωμένος Ώμος – Frozen Shoulder

Τι είναι ο παγωμένος ώμος;

Ο παγωμένος ώμος είναι μια κατάσταση την οποία την χαρακτηρίζει η φλεγμονή και η δυσκαμψία του συνδετικού ιστού που καλύπτει την άρθρωση του ώμου.

Μερικές φορές ο αρθρικός θύλακας της άρθρωσης του ώμου  φλεγμαίνει και “σφίγγει” την άρθρωση. Όταν αυτό συμβεί τότε έχουμε το σύνδρομο του παγωμένου ώμου.

Γενικά το σύνδρομο του παγωμένου ώμου μπορεί να χωριστεί σε τρία στάδια:

• Επώδυνο στάδιο: Στο πρώτο στάδιο υπάρχει πόνος σε όλες τις κινήσεις του ώμου. Επίσης σε αυτό το στάδιο αρχίζει η δυσκαμψία του ώμου.
• Στάδιο δυσκαμψίας: Το δεύτερο στάδιο του παγωμένου ώμου χαρακτηρίζεται από μεγάλη έλλειψη κίνησης, εξαιτίας του ουλώδους ιστού που αναπτύσσεται  στον αρθρικό θύλακα. Οι ασθενείς βιώνουν μεγάλη δυσκολία στο να φτάσουν το χέρι πίσω στην πλάτη τους. Ο πόνος σε αυτό το στάδιο αρχίζει και υποχωρεί.
• Στάδιο υποχώρησης των συμπτωμάτων: Σε αυτό το στάδιο τα συμπτώματα αρχίζουν να υποχωρούν καθώς ο ώμος γίνεται πιο χαλαρός και κινείται άνετα.

Αιτία

Αν και το ακριβές αίτιο δεν είναι γνωστό, θεωρείται ότι ευθύνεται κάποιος τραυματισμός της άρθρωσης του ώμου ή των  γειτονικών  ιστών. Ο παγωμένος ώμος εμφανίζεται περισσότερο σε περιπτώσεις στις οποίες δεν έχει εφαρμοστεί η κατάλληλη θεραπεία. Επίσης εμφανίζεται περισσότερο σε περιπτώσεις όπου ο ώμος έχει ακινητοποιηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα (π.χ. μετά από χειρουργική επέμβαση), εάν ο ασθενής πάσχει από διαβήτη ή άλλο αυτοάνοσο νόσημα.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα που σχετίζονται με τον παγωμένο ώμο αναπτύσσονται σταδιακά. Αρχικά οι ασθενείς βιώνουν μια ενόχληση στον ώμο η οποία εξελίσσεται σε “κοφτερό” πόνο με συγκεκριμένες κινήσεις ή δραστηριότητες. Ο πόνος υπάρχει βαθιά στον ώμο, αν και μερικές φορές ενοχλήσεις υπάρχουν και στον βραχίονα και τον αυχένα. Στις παραπάνω περιοχές υπάρχει δυσκαμψία. Ο πόνος που σχετίζεται με το σύνδρομο του παγωμένου ώμου αυξάνεται με όλες τις κινήσεις του ώμου.

Δραστηριότητες όπως ανύψωση του χεριού, κουβάλημα,  άρση αντικειμένων, σπρώξιμο ή τράβηγμα, πίεση του ώμου κατά την διάρκεια του ύπνου, λύσιμο ενός στηθόδεσμου  αυξάνουν τα συμπτώματα. Συχνό φαινόμενο είναι ο νυχτερινός πόνος και ο πόνος τις πρώτες μέρες της ημέρας. Όταν περάσουμε στο δεύτερο στάδιο του παγωμένου ώμου τότε ο πόνος αρχίζει να μειώνεται. Εκτός από πόνο  οι ασθενείς με παγωμένο ώμο έχουν και μεγάλο βαθμό δυσκαμψίας στην άρθρωση του ώμου. Η δυσκαμψία αφορά όλες τις κινήσεις του ώμου αλλά περισσότερο την ανύψωση και τις στροφές.

Διάγνωση

Η υποκειμενική (λήψη ιστορικού) και αντικειμενική (κλινική εξέταση) αξιολόγηση είναι αρκετές για να οδηγήσουν τον φυσικοθεραπευτή στην διάγνωση του συνδρόμου του παγωμένου ώμου. Μερικές φορές εξετάσεις όπως η μαγνητική τομογραφία μπορούν να βοηθήσουν.

Θεραπεία

Από τη στιγμή όπου θα εγκατασταθεί το σύνδρομο του παγωμένου ώμου, λίγα μπορούν να γίνουν για να επιταχύνουν την ανάρρωση του. Η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη. Γι’ αυτό το λόγο πρέπει κάθε τραυματισμός του ώμου να αποκαθίσταται πλήρως, σύμφωνα με τα πρωτόκολλα θεραπείας που εκπονεί ο φυσικοθεραπευτής στην κάθε περίπτωση.

Στόχος της θεραπείας από την στιγμή που θα εγκατασταθεί το σύνδρομο του παγωμένου ώμου είναι να διατηρηθεί η κινητικότητα και η δύναμη του ώμου, καθώς επίσης και να μειωθεί ο πόνος. Πολύ βασικό είναι η αποφυγή των δραστηριοτήτων και αυξάνουν τα συμπτώματα. Αυτό βοηθά τον οργανισμό μας να επουλώσει τους τραυματισμένους ιστούς και να μειώσει την φλεγμονή.

Πρόγνωση

Στις περιπτώσεις ο παγωμένος ώμος υποχωρεί μετά από μήνες. Σπάνια τα συμπτώματα υποχωρούν μετά τους δεκαοκτώ μήνες ή περισσότερο. Συνήθως το επώδυνο στάδιο διαρκεί από δυο μέχρι έξι μήνες. Το στάδιο της δυσκαμψίας διαρκεί τέσσερις με δώδεκα μήνες και το τελευταίο στάδιο της ανάρρωσης τέσσερις με δεκαοχτώ μήνες.

Παράγοντες πρόγνωσης του συνδρόμου παγωμένου ώμου

Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του παγωμένου ώμου. Πρέπει να αξιολογηθούν όλοι και να διορθωθούν κατά την διάρκεια της αποκατάστασης από τον φυσικοθεραπευτή. Μερικοί από αυτούς είναι:

• Ιστορικό χειρουργικής επέμβασης ώμου
• Ακατάλληλη/ ανεπαρκής θεραπεία μετά από τραυματισμό ή χειρουργική επέμβαση στον ώμο
• Διαβήτης
• Αυτοάνοσα νοσήματα
• Ηλικία άνω των 40

Φυσικοθεραπεία για το σύνδρομο του παγωμένου ώμου

• Τεχνικές μαλακών μορίων (μάλαξη)
• Ηλεκτροθεραπεία
• Taping
• Ασκήσεις βελτίωσης της ελαστικότητας των μυών του ώμου
• Εκπαίδευση – συμβουλές
• Αρθρική κινητοποίηση (manual therapy)
• Υδροθεραπεία
• Τεχνική στεγνής βελόνας
• Θερμοθεραπεία

Έξω Επικονδυλίτιδα Αγκώνα – Tennis Elbow

Τι είναι έξω επικονδυλίτιδα αγκώνα;

H έξω επικονδυλίτιδα αγκώνα είναι ένα σύνδρομο υπέρχρησης το οποίο προκαλεί πόνο στην εξωτερική μεριά του αγκώνα. Αν και μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία μεγαλύτερη, συχνότητα συναντάται σε ηλικίες μεταξύ των 40 και 50 ετών.

Οι μύες που βρίσκονται στην εξωτερική πλευρά του αγκώνα ονομάζονται εκτείνοντες μύες του καρπού και των δακτύλων. Οι μύες αυτοί κινούν τον καρπό και τα δάχτυλα (κινήσεις έκτασης, αντίθετη κίνηση από αυτή που κάνουμε όταν σφίγγουμε το χέρι μιας γροθιά). Οι εκτείνοντες μύες των δακτύλων και του καρπού ξεκινούν (προσφύονται) στον έξω επικόνδυλο, μία οστική προεξοχή στην εσωτερική επιφάνεια τον αγκώνα με κοινό τένοντα.

Κατά την σύσπαση των εκτεινόντων μυών ο κοινός τένοντάς τους και ο έξω επικόνδυλος φορτίζονται. Όταν αυτή η φόρτιση περνά τις αντοχές του τένοντα τότε ο τένοντας τραυματίζεται.

Αυτό συμβαίνει συνήθως από σταδιακό τραυματισμό του τένοντα (σύνδρομο υπέρχρησης) ή λόγο άμεσου τραυματισμού (π.χ. πτώσης).

Αίτια της έξω επικονδυλίτιδας του αγκώνα

Αν και το όνομα «Tennis Elbow» υποδουλώνει ότι η συχνότητα του τραυματισμού είναι μεγάλη σε αθλητές του τένις, δεν χρειάζεται να παίξει κάποιος τένις για να εκδηλωθεί η έξω επικονδυλίτιδα αγκώνα. Είναι γεγονός ότι πιο συχνά την συναντάμε σε “μη τενίστες” παρά σε τενίστες. Σχετίζεται άμεσα με τις επαναλαμβανόμενες συσπάσεις των εκτεινόντων μυών του καρπού και των δακτύλων.

Αυτό το παρατηρούμε σε αθλητές του τένις, του μπάμπιγκτον και γενικά σε αθλήματα με ρακέτες.

Επίσης σε επαγγέλματα όπως του ξυλουργού, του ελαιοχρωματιστή, το κόψιμο ξύλων, το χτίσιμο, σε ηλεκτρολόγους (επαναλαμβανόμενη χρήση κατσαβιδιών), στο ράψιμο, στο πλέξιμο και την πληκτρολόγηση.

Συχνό φαινόμενο αποτελεί η έναρξη της πάθησης να συνδυάζεται με τη συμμετοχή του ασθενή σε δραστηριότητα για την οποία δεν ήταν κατάλληλα προετοιμασμένος (π.χ. αγώνας τένις μετά από μεγάλη αποχή από το άθλημα). Πιο σπάνια εμφανίζεται ξαφνικά. Αυτό συμβαίνει όταν οι εκτείνοντες μύες καλούνται να ανταπεξέλθουν σε φορτίο πολύ μεγαλύτερο των αντοχών τους.

Τέλος σοβαρό αίτιο αποτελεί η λάθος τεχνική στο τένις.

Συμπτώματα της έξω επικονδυλίτιδας του αγκώνα

Τα συμπτώματα της έξω επικονδυλίτιδας του αγκώνα συνήθως αναπτύσσονται σταδιακά με τον καιρό. Αρχικά υπάρχει μία ενόχληση στην έξω επιφάνεια του αγκώνα η οποία αυξάνεται με την δραστηριότητα. Ο πόνος υπάρχει 1 με 2 εκατοστά πιο κάτω από τον έξω επικόνδυλο, σημείο το οποίο είναι ευαίσθητο και στην ψηλάφηση. Ο πόνος πολλές φορές αντανακλά μέχρι τον καρπό. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις υπάρχει πόνος την νύχτα και οξύς πόνος με τη δραστηριότητα.

Επίσης παρατηρείται αδυναμία των μυών με αποτέλεσμα αδύναμη λαβή. Οι ασθενείς με έξω επικονδυλίτιδα του αγκώνα βιώνουν πόνο με κίνηση της καθημερινότητας όπως το να σηκώνουν το ποτήρι , το να γυρίσουν το πόμολο της πόρτας, το άνοιγμα ενός βάζου ή το στρίψιμο του τιμονιού κατά την οδήγηση.

Δυσκαμψία στην περιοχή του αγκώνα είναι συνηθισμένο φαινόμενο ιδιαίτερα τις πρωινές ώρες.

Διάγνωση

Η υποκειμενική (λήψη ιστορικού) και η αντικειμενική (κλινική εξέταση) αξιολόγηση είναι επαρκείς για να οδηγήσουν τον φυσικοθεραπευτή στην διάγνωση της έξω επικονδυλίτιδας του αγκώνα. Περαιτέρω έλεγχος (π.χ. διαγνωστικός υπέρηχος, μαγνητική τομογραφία) βοηθάει στην επιβεβαίωση της διάγνωσης και μας δίνει επιπλέον πληροφορίες για την σοβαρότητα της πάθησης.

Θεραπεία

Στις περισσότερες περιπτώσεις έξω επικονδυλίτιδας του αγκώνα οι ασθενείς αναρρώνουν πλήρως με την κατάλληλη φυσικοθεραπεία. Αυτό απαιτεί την λεπτομερή αξιολόγηση και θεραπεία όλων των παραγόντων ανάπτυξης της πάθησης.

Ο βαθμός επιτυχίας της θεραπείας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συνεργασία του ασθενή με τον φυσικοθεραπευτή. Πολύ βασικό είναι η αποφυγή των δραστηριοτήτων που αυξάνουν τα συμπτώματα. Αυτό βοηθάει τον οργανισμό να επουλώσει τους τραυματισμένους ιστούς. Αγνοώντας τα συμπτώματα και τον πόνο και συνεχίζοντας την πλήρη δραστηριότητα, η κατάσταση περνά στο χρόνιο στάδιο.

Άμεση και κατάλληλη θεραπεία είναι πολύτιμη για τη γρήγορη αποκατάσταση της πάθησης. Η θεραπεία τις πρώτες 72 ώρες (οξύ στάδιο) στόχο έχει τη μείωση του πόνου και της φλεγμονής. Οπότε ο ασθενής ξεκουράζεται από δραστηριότητες οι οποίες επιτείνουν τα συμπτώματα και χρησιμοποιεί παγοθεραπεία 3 με 4 φορές την ημέρα. Πρόγραμμα βελτίωσης της δύναμης και της ελαστικότητας των εκτεινόντων μυών του καρπού και των δακτύλων πρέπει να εφαρμοστεί το συντομότερο δυνατό στο ανώδυνο εύρος.

Πρόγνωση της έξω επικονδυλίτιδας του αγκώνα

Με την κατάλληλη θεραπεία στις περισσότερες περιπτώσεις η αποκατάσταση διαρκεί λίγες εβδομάδες. Σε περίπτωση χρόνιου πόνου η αποκατάσταση διαρκεί και έξι μήνες.

Παράγοντες ανάπτυξης της έξω επικονδυλίτιδας του αγκώνα

Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες ανάπτυξης της έξω επικονδυλίτιδας του αγκώνα . Όλοι πρέπει να αξιολογούνται και διορθώνονται από τον φυσικοθεραπευτή σε συνεργασία με τον ασθενή. Μερικοί από αυτούς είναι :

• Υπερβολική ή ακατάλληλη εργασία
• Λάθος τεχνική αθλήματος ή λάθος εξοπλισμός
• Μυϊκή αδυναμία
• Μυϊκή δυσκαμψία
• Αρθρική δυσκαμψία
• Ανεπαρκείς προθέρμανση
• Ανεπαρκείς αποκατάσταση από προηγούμενο τραυματισμό στην περιοχή του αγώνα
• Ιστορικό τραυματισμού αυχένα

Σε αθλητές τένις το μέγεθος της ρακέτας, το μέγεθος της λαβής, η επιφάνεια του αγωνιστικού χώρου και το βάρος της μπάλας παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της έξω επικονδυλίτιδας του αγκώνα.

Φυσικοθεραπεία της έξω επικονδυλίτιδας του αγκώνα

Φυσικοθεραπεία είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνο για την ταχύτερη και πληρέστερη ανάρρωση αλλά και την πρόληψη της πάθησης. Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει :

• Τεχνικές μαλακών μορίων (μάλαξη)
• Ηλεκτροθεραπεία
• Διατάσεις
• Manual Therapy
• Taping
• Τεχνική στεγνής βελόνας
• Παγοθεραπεία ή θερμοθεραπεία
• Προοδευτικό πρόγραμμα ενδυνάμωσης και αύξησης της ελαστικότητας των εκτεινόντων μυών του καρπού και των δακτύλων
• Εκπαίδευση

Πελματιαία Απονευρωσίτιδα

Τι είναι η πελματιαία απονευρωσίτιδα ;

Η πελματιαία απονευρωσίτιδα είναι μια κατάσταση κατά την οποία υπάρχει τραυματισμός και φλεγμονή στην πελματιαία απονεύρωση, δηλαδή το κομμάτι του συνδετικού ιστού το οποίο διαμορφώνει την καμάρα του πέλματος.

Αυτό συμβαίνει συνήθως στο σημείο όπου η πελματιαία απονεύρωση ενώνεται με το οστό της φτέρνας. Η πελματιαία απονεύρωση αποτελεί το πιο συχνό αίτιο πόνου στην περιοχή της φτέρνας.

Κατά τη διάρκεια της βάδισης ή του τρεξίματος τάση δημιουργείται στην πελματιαία απονεύρωση. Όταν αυτή η τάση είναι υπερβολική ή επαναλαμβανόμενη, η πελματιαία απονεύρωση τραυματίζεται. Η κατάσταση αυτή χαρακτηρίζεται επίσης από φλεγμονή και εκφύλιση της περιοχής.

Αυτό μπορεί να ασκηθεί από ένα πολύ μεγάλο φορτίο κατά μήκος της πελματιαίας περιτονίας (μεγαλύτερο από τις αντοχές της) ή από σταδιακό τραυματισμό της, λόγω υπέρχρησης.

Μερικές φορές αναπτύσσεται η λεγόμενη «άκανθα πτέρνας» λόγω της πελματιαίας απονευροσίτιδας.

Αιτία της πελματιαίας απονευρωσίτιδας

Συνήθως εμφανίζεται σε δρομείς, σε χορευτές και σε αθλητές ενόργανης γυμναστικής. Επίσης σε ανθρώπους οι οποίοι περπατούν υπερβολικά ειδικά σε ανηφορικό έδαφος ή ανώμαλες επιφάνειες. Εμφανίζεται και σε μεγαλύτερους ασθενείς οι οποία στέκονται όρθιοι για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Η πελματιαία απονευρωσίτιδα συχνά σχετίζεται με τη δυσκαμψία των γαστροκνημίων μυών ή με τη λάθος εμβιομηχανική του άκρου πόδα όπως την πλατυποδία ή την κοιλοποδία.

Συμπτώματα

Οι ασθενείς με πελματιαία απονευρωσίτιδα νιώθουν πόνο κάτω από τη φτέρνα και κατά μήκος του πέλματος. Υπάρχει ένα υπερευαίσθητο σημείο κατά την ψηλάφηση της κάτω επιφάνειας της φτέρνας. Ο πόνος είναι αυξανόμενος κατά τα πρώτα βήματα της μέρας και υποχωρεί όσο η περιοχή θερμαίνεται.

Σε ήπιες περιπτώσεις οι ασθενείς πονούν μετά από περπάτημα, τρέξιμο, άλματα κ.τ.λ. Όσο η πάθηση εξελίσσεται πόνος υπάρχει και κατά τη διάρκεια των παραπάνω δραστηριοτήτων.

Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις ο ασθενής αδυνατεί να φορτίσει το πόδι του.

Διάγνωση

Η λήψη ιστορικού και η κλινική εξέταση είναι η επαρκείς για να οδηγήσουν τον φυσικοθεραπευτή στη διάγνωση της πελματιαίας απονευρωσίτιδας. Επιπλέον εξετάσεις (ακτινογραφίες, διαγνωστικός υπέρηχος, μαγνητική τοπογραφία), επιβεβαιώνουν την κάκωση και προσδιορίζουν τον ακριβή βαθμό της θλάσης.

Θεραπεία

Η θεραπεία της πελματιαίας απονευρωσίτιδας απαιτεί την λεπτομερή αξιολόγηση όλων των παραγόντων οι οποίοι την προκαλούν, καθώς και την αποτελεσματική αντιμετώπιση τους. Οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν πλήρως με την κατάλληλη φυσιοθεραπεία. Ο βαθμός επιτυχία της θεραπείας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την συνεργασία του ασθενή με τον φυσικοθεραπευτή. Πολύ βασικό είναι η αποφυγή των δραστηριοτήτων που αυξάνουν τα συμπτώματα. Αυτό βοηθάει τον οργανισμό να επουλώσει του τραυματισμένους ιστούς.

Αποφεύγονται δραστηριότητες όπως το τρέξιμο, η ορθοστασία και τα άλματα. Αγνοώντας τον πόνο και τα συμπτώματα και συνεχίζοντας την πλήρη δραστηριότητα η κατάσταση περνάει στο χρόνιο στάδιο. Άμεση και κατάλληλη θεραπεία είναι πολύτιμη για τη γρήγορη αποκατάσταση και επούλωση του τραυματισμού. Η θεραπεία τις πρώτες 72 ώρες έχει στόχο τη μείωση του πόνου και του οιδήματος, οπότε ο ασθενής ξεκουράζει το πόδι και εφαρμόζει παγοθεραπεία (3 με 4 φορές την ημέρα).

Παράγοντες πρόκλησης της πελματιαίας απονευρωσίτιδας

Υπάρχουν πολύ παράγοντες οι οποίοι προκαλούν πελματιαία απονευρωσίτιδα. Όλοι πρέπει να αξιολογηθούν από τον φυσικοθεραπευτή και να αντιμετωπιστούν καταλλήλως. Μερικοί από αυτούς είναι:

• Εμβιομηχανική ανισορροπία (ειδικά πλατυποδία)
• Δυσκαμψία ποδοκνημικής άρθρωσης
• Δυσκαμψία των μυών της γάμπας (γαστροκνήμιος, υποκνημίδιος)
• Ακατάλληλη η υπερβολική προπόνηση
• Υπέρβαροι ασθενείς
• Ακατάλληλα παπούτσια
• Ανεπαρκής προθέρμανση
• Ανισοσκελία

Φυσικοθεραπεία για την πελματιαία απονευρωσίτιδα

Η Φυσικοθεραπεία σε ασθενείς με πελματιαία απονευρωσίτιδα είναι απαραίτητη για τη γρήγορη και πλήρη αποκατάσταση της πάθησης.

Η Φυσιοθεραπεία περιλαμβάνει :

• TECAR
• Μάλαξη
• Manual therapy
• Ηλεκτροθεραπεία
• Taping
• Ασκήσεις βελτίωσης της ελαστικότητας, της δύναμης και της ισορροπίας
• Τεχνική στεγνής βελόνας
• Εκπαίδευση
• Συμβουλές εργονομίας
• Πρόγραμμα σταδιακής επαναφοράς στις καθημερινές δραστηριότητες

Αυχεναλγία : Τι Προκαλεί Τον Πόνο Στον Αυχένα Και Πώς Αντιμετωπίζεται;

Η αυχεναλγία είναι εξαιρετικά συχνό πρόβλημα, καθώς πόνος στον αυχένα αναφέρεται στο 60% περίπου του πληθυσμού των ενηλίκων με συνοδούς διαταραχές λειτουργικότητας.

Ο αυχένας είναι ίσως η μόνη περιοχή του σώματος πάνω στην οποία επιδρούν τόσοι πολλοί παράγοντες και τόσα άλλα συστήματα για την εμφάνιση κάποιας σημειολογίας. Στηρίζει το κεφάλι και στηρίζεται στον θώρακα. Αποτελεί μια ευαίσθητη ζώνη στην οποία ένα απλό άγγιγμα του χεριού μπορεί να μεταδώσει συναισθήματα φιλίας, αγάπης και προσφοράς.

Ο αυχενικός πόνος είναι μια πολύ συχνή ενόχληση ποικίλης προέλευσης, η οποία μπορεί να παρουσιασθεί σε μορφή οξείας κρίσης ή και να έχει χρόνια εξέλιξη. Μπορεί να έχει ποικίλες μορφές, να είναι μονόπλευρος ή αμφοτερόπλευρος, να προκαλεί κεφαλαλγία και περιορισμό των κινήσεων της αυχενικής μοίρας. Η πολύπλοκη ανατομία της αυχενικής μοίρας κάνει δύσκολο τον εντοπισμό της δομής που ευθύνεται για τον πόνο. Πολλές φορές η αιτία είναι πολυπαραγοντική.

Διαγνωστική Προσέγγιση

Σε ασθενείς με αυχεναλγία η κλινική προσέγγιση έχει στόχο να προσδιορίσει την προέλευση των συμπτωμάτων, την έκταση της βλάβης και την ανάγκη για συντηρητική αντιμετώπιση ή χειρουργική παρέμβαση. Οι παρακλινικές δοκιμασίες και ειδικότερα οι νευροφυσιολογικές και νευροαπεικονιστικές μέθοδοι διερεύνησης είναι απαραίτητες αν το ιστορικό και η ρευματολογική-νευρολογική εκτίμηση υποδηλώνει ύπαρξη βλάβης, με σκοπό τον ακριβή διαγνωστικό προσδιορισμό του προβλήματος.

Θεραπευτική Αντιμετώπιση

Η φαρμακευτική αγωγή της αυχεναλγίας αφορά μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, τα στεροειδή, τα μυοχαλαρωτικά, τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, βιταμίνες, καθώς και αγγειοδιασταλτικά και βελτιωτικά της κυκλοφορίας.

Στους διαγνωσμένους ασθενείς με αυχεναλγία, μόνο ένα μικρό ποσοστό έχει ανάγκη χειρουργικής αντιμετώπισης και στο ποσοστό αυτό ανήκουν οι ασθενείς όπου τα αίτια δυσλειτουργίας αφορούν τον νωτιαίο μυελό, με αποτέλεσμα την αδυναμία του άνω άκρου ή και παρατεταμένο πόνο στον ώμο, με την προϋπόθεση ότι έχει αποτύχει η συντηρητική αντιμετώπιση. Η συντηρητική αντιμετώπιση πρέπει να διατηρείται και να διαρκεί όσο το δυνατό περισσότερο χρόνο. Η συντηρητική θεραπεία πρέπει να χορηγείται τουλάχιστον για 6 έως 12 εβδομάδες πριν αποφασισθεί η χειρουργική αντιμετώπιση. Βεβαίως υπάρχουν και οι εξαιρέσεις, όπως σε εξεσημασμένη κινητική βλάβη με επιδεινούμενα συμπτώματα όπου καλό είναι να μην αναμένει κανείς πέρα των τριών εβδομάδων.

Φυσικοθεραπευτική Αντιμετώπιση

Η οργανωμένη φυσικοθεραπεία αποτελεί την καλύτερη θεραπευτική παρέμβαση στην αντιμετώπιση της αυχεναλγίας και τη μόνη που δεν έχει παρενέργειες. Προσφέρει:

•  Ελάττωση του πόνου
•  Χαλάρωση των μυών της περιοχής
•  Βελτίωση της κινητικότητας της αυχενικής μοίρας, της κεφαλής των ώμων, της υπόλοιπης σπονδυλικής στήλης και πιθανόν άλλων διαταραχών στις υπόλοιπες αρθρώσεις
•  Αύξηση της ισχύος των αυχενικών μυών, των ραχιαίων, των μυών της ωμικής ζώνης, των κοιλιακών κ.α.
•  Πρόληψη υποτροπών

Η φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση της αυχεναλγίας πραγματοποιείται με τις ακόλουθες τεχνικές:

•  Θεραπεία με Αντιστατική & Χωρητική ραδιοσυχνότητα υψηλής ισχύος – TECAR therapy
•  Θερμοθεραπεία – Κρυοθεραπεία
•  Κρυοθεραπεία
•  Ηλεκτροθεραπεία
•  Κλασσική μορφή ΤΕΝS
•  Μορφή ηλεκτροβελονισμού
•  Μάλαξη
•  Κινησιοθεραπεία

Οστεοαρθρίτιδα: Τι είναι, Συμπτώματα, Πρόληψη

Η οστεοαρθρίτιδα αποτελεί ένα σύνολο μηχανικών ανωμαλιών οι οποίες οδηγούν στον εκφυλισμό της άρθρωσης, επηρεάζοντας κυρίως τον αρθρικό χόνδρο και το υποχόνδριο οστό. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο στην άρθρωση, ευαισθησία, δυσκαμψία, κλείδωμα, αλλά και οίδημα στην άρθρωση. Ποικίλα μπορεί να είναι τα αίτια περιλαμβάνοντας κληρονομικούς, αναπτυξιακούς, μεταβολικούς, μηχανικούς λόγους που οδηγούν στην καταστροφή του χόνδρου. Η απώλεια του χόνδρου αφήνει εκτεθειμένο το οστό κάνοντας έτσι την άρθρωση αδύναμη να ανταπεξέλθει στα φορτία που μπορεί να δέχεται στην καθημερινότητα. Οι αρθρώσεις που επηρεάζονται περισσότερο είναι αυτές που δέχονται τα περισσότερα φορτία όπως η σπονδυλική στήλη, το ισχίο και το γόνατο, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί να παρουσιαστεί και σε άλλες αρθρώσεις.

Η οστεοαρθρίτιδα κατηγοριοποιείται σε:
Πρωτογενή οστεοαρθρίτιδα: Είναι μια χρόνια εκφυλιστική διαδικασία που σχετίζεται με την γήρανση, ωστόσο δεν προκαλείται απαραίτητα από αυτήν, καθώς παρατηρούνται και ηλικιωμένα άτομα χωρίς σημεία εκφύλισης.

Δευτερογενή οστεοαρθρίτιδα: Προκαλείται από άλλους παράγοντας οι οποίοι περιλαμβάνουν: Τραυματισμός στις αρθρώσεις (όπως για παράδειγμα στον πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος), επεμβάσεις, αστάθεια άρθρωσης, παχυσαρκία, διάφορες φλεγμονώδεις ασθένειες κ.α. Οι παράγοντες αυτοί επηρεάζουν τη λειτουργία του χόνδρου και τον τρόπο που δέχεται τα φορτία οδηγώντας σταδιακά στην εκφύλισή του. Η δευτερογενής οστεοαρθρίτιδα παρουσιάζεται σε σαφώς νεότερη ηλικία σε σχέση με την πρωτογενή οστεοαρθρίτιδα.

Συμπτώματα

Τα περιστατικά με οστεοαρθρίτιδα είναι κυρίως άνω των 50 ετών, συχνά τα άτομα είναι παχύσαρκα και είναι κυρίως γυναίκες. Άτομα μικρότερης ηλικίας που διαγιγνώσκονται με οστεοαρθρίτιδα είναι πιθανόν να έχουν επιβαρυμένο ιστορικό στην άρθρωση του γόνατος, όπως κάταγμα, κάποιον παλαιότερο τραυματισμό ή ιδιαίτερη ανατομική μορφολογία.
Τα συμπτώματα ξεκινούν ήπια και αυξάνουν σταθερά, εμφανίζουν περιόδους με υφέσεις που πολλές φορές διαρκούν μήνες. Εμφανίζονται αλλαγές στις μυϊκές συνέργειες και δημιουργούνται σημεία πυροδότησης πόνου σε περιαρθρικούς μυς. Στην περίπτωση της μονόπλευρης αρθρίτιδας είναι χαρακτηριστική η ατροφία του τετρακέφαλου μυός. Η άρθρωση είναι συχνά διογκωμένη εξαιτίας του οιδήματος και της αυξημένης ποσότητας αρθρικού υγρού και της πάχυνσης του αρθρικού υμένα.

Η κλινική εικόνα περιλαμβάνει πόνο στην άρθρωση του γόνατος. Ο πόνος εντοπίζεται συνήθως μπροστά από την επιγονατίδα, στο μεσάρθριο διάστημα, πίσω στην ιγνυακή κοιλότητα και συχνά στις γάμπες. Στα αρχικά στάδια της νόσου, ο πόνος εμφανίζεται κατά την διάρκεια της άσκησης και απομακρύνεται με την ξεκούραση. Με την πάροδο της νόσου τελικά, ο πόνος εγκαθίσταται και αυξάνεται. Το άτομο παραπονιέται πλέον και μετά το πέρας της άσκησης. Ο πόνος σε προχωρημένο στάδιο μπορεί να αναφέρεται ακόμη και κατά την διάρκεια του ύπνου. Με τη λήξη της άσκησης, τα τεμάχια φθοράς που αναφέρθηκαν προκαλούν υμενίτιδα. Ο πόνος δεν οφείλεται στην εκφύλιση των χόνδρων καθώς δεν νευρώνονται. Ο πόνος φαίνεται να οφείλεται κυρίως, σε θυλακική ίνωση και αγγειακή συμφόρηση. Το άλγος δεν επιτρέπει στο άτομο να δράσει φυσιολογικά και δυσχεραίνει τις κινήσεις μειώνοντας έτσι, την λειτουργικότητα της άρθρωσης.

Χαρακτηριστικό της οστεοαρθρίτιδας είναι η δυσκαμψία που παρουσιάζει η άρθρωση. Το άτομο έχει το αίσθημα ότι το γόνατο «μαγκώνει» κατά την κίνηση. Η δυσκαμψία εμφανίζεται μετά από περιόδους ακινησίας της άρθρωσης. Στα αρχικά στάδια της νόσου η δυσκαμψία διαρκεί λίγα μόλις λεπτά. Με την εξέλιξη της νόσου, η δυσκαμψία γίνεται πιο έντονη και εγκαθίστανται, μειώνοντας τα φυσιολογικά εύροι τροχιάς και κάνοντας την άρθρωση να χάνει την φυσιολογική της κίνηση.
Το άτομο με την πάροδο του χρόνου τελικά, υπακούει στις ανάγκες της άρθρωσης και δυσκολεύεται να κάνει βαθύ κάθισμα, να ανέβει σκάλες ακόμη και στο περπάτημα. Η λειτουργικότητα του ατόμου στο σύνολό του χωρίς να το καταλαβαίνει, μειώνεται. Δεν περπατάει πλέον συχνά, απέχει από δραστηριότητες που το ευχαριστούσαν και αλλάζει ποιότητα ζωής.

Ψηλαφίζοντας την περιοχή, πέρα από το οίδημα και την πάχυνση, μπορεί κανείς να καταλάβει τα οστεόφυτα γύρω από τα οστά της άρθρωσης, ειδικά στο μηριαίο οστό. Κατά την κίνηση σε γόνατα με οστεοαρθρίτιδα παρατηρείτε ο χαρακτηριστικός ήχος επιγονατιδομηριαίου κριγμού. Αυτό συμβαίνει γιατί ο αρθρικός χόνδρος που λιπαίνει την άρθρωση, έχει εκφυλιστεί και τα οστά τρίβονται μεταξύ τους.

Διαγνωστική Προσέγγιση

Στην αρχή της νόσου η ακτινογραφία δεν δείχνει αξιοσημείωτα διαγνωστικά στοιχεία. Τα ακτινογραφικά ευρήματα είναι τα τυπικά των εκφυλιστικών αρθροπαθειών (στένωση μεσάρθριου, πύκνωση αρθρικών επιφανειών, υποχόνδριες κύστεις, οστεόφυτα). Στην αρχή παρουσιάζονται μικρές οστεοφυτικές επεξεργασίες στο έσω μέρος της μηροκνημιαίας άρθρωσης, στον άνω και κάτω πόλο της επιγονατίδας και στις κορυφές των μεσογλήνιων ακανθών, οι οποίες έτσι γίνονται περισσότερο οξύαιχμες. Στις ακτινογραφίες με τον άρρωστο σε όρθια στάση φαίνονται καλύτερα η στένωση του έσω μεσάρθριου διαστήματος και ο βαθμός της παραμόρφωσης.

Πρόληψη

Το εκάστοτε δραστήριο άτομα με συχνή άσκηση μέτριας εντάσεως, δημιουργεί ένα καλό μυοσκελετικό σύστημα που να μπορεί να απορροφά σωστά τα φορτία της καθημερινότητας φαίνεται ότι παίζει σημαντικό ρόλο, επίσης η μέτρια δραστηριότητα βοηθάει την κίνηση του αρθρικού υγρού και την παροχή θρεπτικών στοιχείων στον χόνδρο. Επιπρόσθετα, η μείωση του σωματικού βάρους (στις περιπτώσεις των περιττών κιλών), η σωστή αποκατάσταση πιθανών τραυματισμών, αποτελούν σημαντικά στοιχεία που συμβάλλουν στην πρόληψη της πάθησης.

Φυσικοθεραπευτική Αντιμετώπιση

Οι στόχοι του προγράμματος φυσικοθεραπείας είναι οι ακόλουθοι:

Μείωση πόνου. Διάφορα φυσικά μέσα (ηλεκτροθεραπεία, ιοντοφόρεση, υπέρηχοι, κ.α.), αλλά και ειδικές τεχνικές κινητοποίησης που έχει στην διάθεση του ο φυσικοθεραπευτής μπορούν να συμβάλλουν στην μείωση του πόνου και την ελάττωση της φλεγμονώδους αντίδρασης.

Καταπολέμηση δυσκαμψίας και επανάκτηση ελαστικότητας. Επίσης η εξειδικευμένη άσκηση είναι η απάντηση και σε αυτό το σύμπτωμα καθώς η παρατεταμένη ακινητοποίηση επιδεινώνει την δυσκαμψία.

Μυϊκή ενδυνάμωση – βελτίωση συντονισμού – ισορροπίας. Ασκήσεις για την βελτίωση της δύναμης αλλά και της ισορροπίας και του συντονισμού του πάσχοντος μέλους είναι σημαντικό να εφαρμοστούν ώστε να μπορέσει το άκρο να ανταπεξέρχεται όσο το δυνατόν καλύτερα στις καθημερινές προκλήσεις.

Αύξηση λειτουργικότητας. Τελικός και βασικότερος στόχος είναι να φτάσει το άτομο στο μεγαλύτερο δυνατό λειτουργικό επίπεδο ώστε να πραγματοποιεί τις καθημερινές του δραστηριότητες με τον μικρότερο δυνατό περιορισμό. Έτσι, στην αποκατάσταση προσομοιάζονται δραστηριότητες της καθημερινότητας όπως περπάτημα, ανέβασμα, κατέβασμα σκάλας, κ.α. ανάλογα με τις συνήθειες του ασθενή. Αυτή η διαδικασία αρχίζει από νωρίς και ανάλογα με τα περιθώρια που μας δίνει η πάθηση. Είναι μια διαδικασία εκμάθησης, περιλαμβάνοντας και εργονομικές παρεμβάσεις.

Πηγές
Dandy D., & Edwards D., (2010). Essential Orthopaedics and Trauma, 5η έκδοση, (μετάφραση – επιμέλεια από τα Αγγλικά από: Κορρές Δ., Ξενάκη Θ.,) Επιστημονικές Εκδόσεις Παρισιανού, Αθήνα: Kεφ.1 σελ. 7-11, 24-27, κεφ.16 σελ. 273 – 279.
Kisner C., & Colby L.A., (2003). Θεραπευτικές ασκήσεις: Βασικές αρχές και τεχνικές, (ελληνική επιμέλεια: Σπυριδόπουλος, Κ, Σατκα, Γ., Σιώκης).

Οσφυαλγία – Ισχιαλγία: Τρόποι αντιμετώπισης

Η οσφυαλγία ή ο πόνος στην μέση μπορεί να εκδηλωθεί με δύο τρόπους: σαν χρόνια οσφυαλγία και να διαρκεί μήνες ή χρόνια και σαν οξεία οσφυαλγία ή λουμπάγκο.

Η χειρότερη εξέλιξη της οσφυαλγίας είναι η ισχιαλγία. Ισχιαλγία ονομάζεται ο πόνος που ξεκινά από τη μέση και καταλήγει στο πόδι σε διαφορετικό κάθε φορά ύψος και μπορεί να φτάσει μέχρι τα δάχτυλα και το πέλμα.

Η ισχιαλγία είναι μία κατάσταση επείγουσα και πρέπει πάντοτε να εξετάζεται από γιατρό. Ο κίνδυνος σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η χρονιότητα. Εάν η κατάσταση παραμείνει χωρίς θεραπεία τότε ο πόνος θα γίνει μόνιμος, η μείωση της αισθητικότητας θα γίνει πλήρης αναισθησία και η απλή δυσλειτουργία των μυών, θα εξελιχθεί σε πλήρη παράλυση του κάτω άκρου.

Συμπτώματα
Από πλευράς συμπτωμάτων η οξεία οσφυαλγία εκδηλώνεται με οξύ, αιφνίδιο συνήθως πόνο στη μέση, που αντανακλά μέχρι τους γλουτούς ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται μια αντανακλαστική σύσπαση των μυών της μέσης και ο ασθενής λαμβάνει ασυναίσθητα μια σκολιωτική (λοξή) στάση κάθε φορά που σηκώνεται όρθιος.

Ο πόνος είναι τόσο ισχυρός στην αρχή που μπορεί να ακινητοποιήσει το άτομο για πολλές ώρες στη θέση που πρωτοεμφανίστηκε.

Το αίτιο τις περισσότερες φορές είναι η άρση (σήκωμα) κάποιου βάρους με λάθος τρόπο. Το άτομο έχει την αίσθηση ότι κάτι έσπασε στη μέση του, αισθάνεται έντονο πόνο και παρατάει το βάρος που κρατά κραυγάζοντας από τον πόνο.

Άλλες φορές η κρίση εμφανίζεται 1 με 2 ημέρες μετά την άρση του βάρους ή μετά το άνοιγμα κάποιου συρταριού ή μετά από πολλή ώρα σκύψιμο και εργασία σε χαμηλό τραπέζι ή μετά από στροφή της μέσης κλπ. Συνήθως κάθε ασθενής έχει τον δικό του τρόπο έναρξης της κρίσης.

Η κρίση συνήθως διατηρείται για 4 με 5 ημέρες και βαθμιαία παρέρχεται.

Διάγνωση
Μια μη επείγουσα αξιολόγηση για τον έλεγχο της ισχιαλγίας περιλαμβάνει φυσική εξέταση και έλεγχο της δύναμης των μυών, των αντανακλαστικών και των αισθήσεών τους προκειμένου να προσδιορισθεί κατά πόσο το πρόβλημα προέρχεται από συμπιεσμένο νεύρο. Πιθανόν είναι επίσης να χρειαστεί ακτινογραφία, μαγνητική ή αξονική τομογραφία ή ηλεκτρομυογραφία (μελέτη αγωγιμότητας του νεύρου).

Ακτινολογικός έλεγχος είναι απαραίτητος και σε περιπτώσεις που τα συμπτώματα επιμένουν. Διότι τότε μπορεί να μην είναι η ίδια γνωστή και παλαιά νόσος αλλά κάτι καινούργιο όπως για παράδειγμα κάποιο μικρό κάταγμα σπονδύλου από οστεοπόρωση την οποία έχει αποκτήσει η ασθενής αλλά δεν το γνωρίζει. Εάν ακόμη ο ασθενής παρουσιάζει και πυρετό ή άλλα γενικά συμπτώματα, τότε χρήσιμος θα είναι και ένας αιματολογικός εργαστηριακός έλεγχος. Όλες αυτές βέβαια οι εξετάσεις θα γίνουν φυσικά, αφού ο ασθενής αισθανθεί λίγο καλύτερα και μπορεί να κινηθεί χωρίς μεγάλο πόνο.

Πρόληψη
Η πρόληψη επιτυγχάνεται μέσω:

• Χρήση σκληρού στρώματος για τον ύπνο και κατά τον ύπνο η στάση του σώματος να είναι ανάσκελα ή στο πλάι.
• Σωστών στάσεων και σωστή χρησιμοποίηση του σώματος στις καθημερινές δραστηριότητες. Εκείνοι που ασχολούνται με τον αθλητισμό να βελτιώσουν την τεχνική τους.
• Ενθάρρυνσης δραστηριοτήτων, όπως είναι το κολύμπι, το βάδισμα, το ποδήλατο κ.λπ.
• Αν θεωρηθεί απαραίτητο χρήση ειδικών ζωνών για έντονες δραστηριότητες, όχι για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Καθημερινής άσκησης με ειδικές ασκήσεις, που έχουν σχεδιαστεί από τον θεραπευτή και είναι προσαρμοσμένες ατομικά στον κάθε ασθενή.
• Σε περίπτωση πόνου που επιμένει να απευθύνεστε σε έναν ειδικό που να μπορεί να αναγνωρίσει την αιτία.

Αντιμετώπιση
Ο ασθενής από την αρχή της κρίσης μέχρι και για 15 με 20 ημέρες όταν είναι όρθιος θα πρέπει να φορά ζώνη οσφύος με μπανέλλες, την οποία στη συνέχεια μπορεί να την χρησιμοποιεί μόνον όταν πρόκειται να κουράσει τη μέση του όπως πχ σε πολύωρη ορθοστασία ή σε μεγάλο ταξίδι με το αυτοκίνητο.

Εκτός από τα φάρμακα που θα χρησιμοποιηθούν στη αρχική οξεία φάση, κατά καιρούς ο ασθενής μπορεί να χρησιμοποιεί συχνά μια αντιφλεγμονώδη αλοιφή την οποία θα επαλείφει με ελαφριά μάλαξη για να ξεκουράζει τους μυς της μέσης.

Η απώλεια μερικών κιλών, εάν υπάρχουν, βοηθά στην αποθεραπεία. Η κινησιοθεραπεία και η φυσικοθεραπεία πρέπει να γίνεται από ειδικούς. Η καλύτερη φυσικοθεραπεία για την σπονδυλική στήλη είναι το κολύμπι. Όσο περισσότερο κολυμπά κάποιος στην πισίνα ή τη θάλασσα τόσο ισχυρότερη κάνει την μέση του και τόσο καλύτερα αισθάνεται.

Το κολύμπι θα αρχίσει αφού η κρίση έχει περάσει πλήρως, σε όσο το δυνατόν ζεστή θάλασσα ή πισίνα και στην αρχή ο ασθενής να χρησιμοποιεί κάποιο σωστικό μέσο (σωσίβιο) για ασφάλεια. Θεωρητικά εάν το άτομο κατορθώσει να προφυλάξει τη μέση του και να μην πάθει άλλη κρίση τα επόμενα δύο-τρία χρόνια τότε μπορεί να θεωρηθεί θεραπευμένος.

Η χρόνια οσφυαλγία συνήθως δεν καταλήγει στο χειρουργείο. Σε σπάνιες περιπτώσεις όταν προκαλεί έντονους πόνους και είναι εξαιρετικά επίμονη ή όταν ο ασθενής έχει κάποιο επάγγελμα στο οποίο η τέλεια λειτουργικότητα της μέσης του είναι απαραίτητη (όπως για παράδειγμα αθλητής), τότε οδηγείται στον Ορθοπεδικό για χειρουργική επέμβαση.

Θεραπεία
Η θεραπεία θα εξαρτηθεί από την τελική διάγνωση και θα πρέπει να εξατομικευθεί στις ανάγκες του ατόμου.

Η συντηρητική μέθοδος περιλαμβάνει:

• Αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως ασπιρίνη ή ibuprofen για να μειωθεί τυχόν οίδημα.
• Φυσικοθεραπεία, που περιλαμβάνει ασκήσεις , με στόχο την ενδυνάμωση των μυών και την επαναφορά του εύρους κίνησης.
• Φυσικοθεραπεία με φυσικά μέσα
• Βελονισμό

Πηγές
Κοντζαηλίας Δ.Α., (2011). Φυσικοθεραπεία σε παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος, Εκδόσεις: University Studio Press, Θεσσαλονίκη.

Ποιο Θεωρείται Σωστό Αθλητικό Παπούτσι για τα Πόδια μου;

Υπολογίζεται ότι τα πόδια μας ταξιδεύουν πέντε φορές τον γύρο της γης κατά μέσο όρο στη διάρκεια της ζωής μας!

Πάντοτε με προβλημάτιζε ποιο είναι το καταλληλότερο παπούτσι που θα με κάνει να αντέξω και να μην πονάω μία δύσκολη μέρα με πολύ περπάτημα και πολλή ορθοστασία. Εκτός από το ωραίο χρώμα, τη μάρκα και το σχήμα, πρέπει να λαμβάνω υπόψη κι άλλες πολλές πιο βασικές παραμέτρους όπως τον τρόπο που περπατάω, που στέκομαι, το σχήμα που έχει το πέλμα μου, τα κιλά μου κ.λπ. Έτσι μπορώ να καθορίσω ποιο είναι το πιο κατάλληλο παπούτσι για εμένα.

Πριν πας να αγοράσεις ένα αθλητικό παπούτσι πρέπει να επισκεφθείς έναν φυσικοθεραπευτή για να αναλύσει τον τρόπο που περπατάς. Ένα πελματογράφημα, επίσης θα βοηθούσε.

Πρέπει να λάβεις υπόψη σου ότι :

• Η πτέρνα θα πρέπει να έχει ευρεία βάση και δεν πρέπει να είναι ψηλότερη από 4 cm.
• Η σόλα θα πρέπει να προσφέρει άνεση και προστασία στο περπάτημα και να κρατά το πόδι σταθερό.
• Η ραχιαία πλευρά (πάνω πλευρά) του υποδήματος πρέπει να είναι κατασκευασμένη από μαλακά υφάσματα, έτσι ώστε να είναι άνετα.
• Η μπροστινή πλευρά θα πρέπει να έχει αρκετό βάθος, έτσι ώστε τα δάκτυλα να μπορούν να κινούνται ελεύθερα κατά τη βάδιση.
• Η ποδική κάμαρα: Κανονική θεωρείται η ποδική καμάρα που στρέφεις λίγο προς τα μέσα τα πέλματα ενώ η φτέρνα πατάει προς τα έξω.
  • Σε ψηλή ποδική καμάρα, επειδή στηρίζεις και ρίχνεις το βάρος σου στην έξω πλευρά του πέλματος, χρειάζεσαι μαλακά και εύκαμπτα παπούτσια με μεγάλη επένδυση για την απορρόφηση των κραδασμών.
  • Σε χαμηλή καμάρα, επειδή στρίβεις υπερβολικά προς τα μέσα τα πέλματα, χρειάζεσαι σταθερά παπούτσια που να μπορείς να τα ελέγξεις και να αποφύγεις τον οποιοδήποτε τραυματισμό.
• Το δέσιμο: τα κορδόνια βοηθούν στο να κρατάνε το πόδι σταθερό μέσα στο παπούτσι. Όσο πιο ψηλά προς τον αστράγαλο δένεις ένα αθλητικό παπούτσι, τόσο πιο σταθερό είναι το πόδι σου εκεί μέσα.

Εκτός λοιπόν από την ανατομία του πέλματος πρέπει να προσέχεις:

1. Το παπούτσι να έχει καλή επένδυση. Είναι πάρα πολύ σημαντικό για την προστασία των αρθρώσεων! Συνήθως μετά από λανθασμένες επιλογές παρατηρείς ύστερα από 2-3 εβδομάδες μυϊκούς πόνους σε γάμπες, κνήμες και πέλματα. Μακροπρόθεσμα θα παρουσιαστεί πρόβλημα στις αρθρώσεις και θα επηρεαστούν με αυτό τον τρόπο οι αστράγαλοι, τα γόνατα, το ισχίο και η μέση.
2. Το νούμερο του αθλητικού που θα επιλέξεις να είναι τουλάχιστον μισό νούμερο μεγαλύτερο (1cm) από το κανονικό, γιατί όταν γυμνάζεσαι παρατηρείται μία τάση “φυγής” του πέλματος, γλιστράει δηλαδή μπροστά μέσα στο παπούτσι, με αποτέλεσμα τους μικροτραυματισμούς στα δάχτυλα κυρίως.
3. Και ΝΑΙ!!!! τα αθλητικά παπούτσια έχουν διάρκεια ζωής! και αυτό υπολογίζεται στα 550 km όταν τρέχεις. Σε αυτά η σόλα αρχίζει να φθείρεται, χάνει την ελαστικότητα της και συμπιέζεται με αποτέλεσμα την αύξηση του κινδύνου για οποιοδήποτε τραυματισμό.
4. Έχει τύχει να με ρωτήσουν πότε πιστεύω είναι η καλύτερη ώρα για την αγορά ενός αθλητικού παπουτσιού. Το απόγευμα συνήθως τα πόδια είναι πρησμένα λόγω της βαρύτητας και της θερμότητας ύστερα από τόσες πολλές κινήσεις. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να πρήζονται κάποια χιλιοστά τα πέλματα.